Is é an cuspóir caomhnaithe atá ann faoi láthair do Phortach an Fhéir Bháin ná limistéar an Phortaigh Ardaithe Ghníomhaigh a athbhunú go dtí an ceantar ina raibh sé nuair a tháinig an Treoir maidir le Gnáthóga i bhfeidhm in 1994. I gcás Portach Ardaithe Gníomhach, áirítear leis an gcuspóir athchóiriú Portach Ardaithe Díghrádaithe freisin.
Is é 43.51ha an cuspóir Ceantair don Phortach Ardaithe Gníomhach (iad ar fad ar an bportach ard) – beagnach dhá oiread an limistéir ina bhfuil portach ardaithe gníomhach cheana féin.
I measc na n-oibreacha athchóirithe rinneadh draenacha a bhlocáil, tógadh os cionn míle damba móna agus cuireadh isteach roinnt dambaí plaisteacha. Cuireadh plean bainistíochta draenála agus plean bainistíochta dóiteáin le chéile freisin.
Cuireadh tús le hoibreacha athchóirithe anseo i mí Lúnasa 2019 agus leanadh ar aghaidh leo ar feadh 4 mhí Ar an iomlán, cuireadh isteach thart ar 1,129 damba móna agus cuireadh roinnt dambaí plaisteacha isteach freisin.
Oibreacha athchóirithe ar an bhFéar Bán i rith Mheán Fómhair 2019. Photo: Ronan Casey
Thug Comhairle Contae Uíbh Fhailí cead pleanála le haghaidh éascú do chuairteoirí ar an bhFéar Bán in 2020. Beartaíodh tús a chur leis an obair ar áiseanna do chuairteoirí chun an portach iontach seo a dhéanamh níos oiriúnaí do mhuintir na háite agus do thurasóirí araon i mí Lúnasa 2021. Chuidigh Bailte Slachtmhara an Fhéir Bháin agus Pobalscoil Ghailinne ar an mbaile go mór leis na pleananna. Chomh maith le comharthaí agus clár fógraí, clárchosáin, agus réimse speisialta aimsithe Mháire Nic an Bhaird do thionscadail eolaíochta agus bithéagsúlachta, déanfar cosáin agus bóithre atá ann cheana féin a fheabhsú mar aon le háiteanna páirceála agus limistéar pobail.
Obair shuirbhé d’éascú cuairteoirí ar an bportach in 2019
Is rogha iad na clárchosáin, ar nós an ceann seo i gContae Laoise, chun luach taitneamhachta phortaigh ardaithe na hÉireann a mhéadú
AMUIGH AR AN BPORTACH
Is é an cuspóir maidir le Struchtúr agus Feidhmeanna (S&Fs) ná gur chóir go mbeadh leath ar a laghad de limistéar an Phortaigh Ardaithe Ghníomhaigh comhdhéanta den éiceatóp lárnach agus den bhorrfhás gníomhach (i.e. na cumainn fásra níos fliche). Socraíodh na luachanna seo mar Luachanna Tagartha Fabhracha.
Ba chóir go mbeadh Portach Ardaithe Díghrádaithe fós in ann athghiniúint a dhéanamh. De réir an lámhleabhair léirmhínithe, beifear in ann athghiniúint a dhéanamh ar ‘phortach ardaithe gníomhach’ i gceann 30 bliain má chuirtear bearta cuí i bhfeidhm (i.e. níl aon mhórghníomhaíochtaí tionchair ann agus cuirtear aon oibreacha athchóirithe riachtanacha i bhfeidhm).
San am a chuaigh thart measadh go raibh an limistéar gnáthóg ar fad ina phortach ard nár measadh a bheith gníomhach, ach ní ghlactar leis sin anois mar ní féidir cuid mhór den phortach ard a athbhunú go gníomhach a thuilleadh (féach DAHG 2014). Meastar go bhfuil an portach ard neamhghníomhach eile ag tacú le gnáthóga Iarscríbhinn I ar an bportach ard. Cuid riachtanach den aonad hidreolaíoch atá sa ghnáthóg thacaíochta seo atá de dhíth chun tacú le gnáthóga ar ardphortach, bíodh siad gníomhach nó díghrádaithe.. Is cuid riachtanach den aonad hidreolaíoch í an ghnáthóg tacaíochta seo chun tacú le gnáthóga Portaigh Ardaithe Gníomhacha agus Díghrádaithe.
Athchóiriú ar phortach réitithe ag Portach Choillidh Chonnaidh, Co. an Chabháin.
Ina ainneoin sin, aithnítear go bhféadfadh tréimhse fhada ama (i.e. thar 30 bliain) a bheith ag teastáil tar éis oibreacha athchóirithe cuí a dhéanamh ar na portaigh réitithe chun go bhforbróidh an ghnáthóg.
Léirigh oibreacha athchóirithe a rinneadh ar phortach réitithe thiar i gceann eile dár suíomhanna tionscadail, SAC Phortach Choillidh Chonnaidh, le tionscadal LIFE roimhe seo gur fhás fásra ‘portach ardaithe gníomhach’ 8 mbliana tar éis dóibh seo a dhéanamh. Bunaithe ar an dlúthchaidreamh éiceolaíoch idir An Portach Ardaithe Gníomhach, An Portach Ardaithe Díghrádaithe agus lagraigh Rhynchosporion, meastar gur cheart coinníoll caomhnaithe fabhrach do ‘Phortach Ardaithe Gníomhach’ a bhaint amach ar an suíomh, ansin, dá réir sin, go mbainfí amach coinníoll caomhnaithe fabhrach don dá ghnáthóg eile freisin.
